Karencja kredytu hipotecznego – czym jest?

Głównym obowiązkiem osoby zaciągającej kredyt jest terminowe regulowanie jego rat. Niemniej jednak banki przewidują w określonych sytuacjach tzw. „okres karencji” w spłacie kredytu hipotecznego.

Karencja spłaty kredytu to elastyczne rozwiązanie, które może okazać się pomocne w określonych sytuacjach. W praktyce polega na czasowym zawieszeniu obowiązku spłaty kapitałowej części raty przez okres trwający od jednego miesiąca do nawet dwóch lat.

Karencja kredytu hipotecznego występuje w zasadzie w dwóch typowych sytuacjach. Pierwsza z nich to karencja występująca w początkowej fazie umowy kredytowej, gdy kredyt wypłacany jest w transzach, druga to okresowe zawieszenie spłaty kapitału na wniosek kredytobiorcy.

Czym jest karencja kredytowa?

Na wstępie, wyjaśnijmy, czym dokładnie jest karencja w kontekście kredytów i na czym polega jej istota. Karencja to tymczasowe zawieszenie spłaty części kapitałowej kredytu, co oznacza, że w danym okresie kredytobiorca musi regulować jedynie odsetki. Głównym celem stosowania karencji jest obniżenie miesięcznych obciążeń związanych z obsługą kredytu. Okres, przez jaki można korzystać z tej ulgi, zależy od określonego czasu, na jaki została udzielona karencja.

W przypadku kredytów hipotecznych, karencja może zostać zastosowana od samego początku umowy kredytowej. Jest to szczególnie powszechne w sytuacjach, gdy kredyt został zaciągnięty na budowę domu lub zakup mieszkania od dewelopera lub spółdzielni mieszkaniowej na rynku pierwotnym. W takim przypadku kredyt wypłacany jest etapami, a kredytobiorca może skorzystać z karencji w spłacie kapitału do czasu, gdy zakończony zostanie okres budowlany a nieruchomość stanie się gotowa do zamieszkania.

Karencja w kontekście kredytu hipotecznego może również być aktywowana później, na przykład w sytuacji, gdy kredytobiorca napotyka na trudności finansowe, które utrudniają mu regularną spłatę rat. W takim przypadku może on złożyć wniosek o zawieszenie spłaty kapitału na określony okres, co skutkuje obniżeniem wysokości rat kredytowych.

Dlaczego warto rozważyć korzystanie z karencji w spłacie kredytu? Istnieje wiele przyczyn, które czynią ten mechanizm bardzo przydatnym. Najważniejsze z nich to:

• Możliwość uniknięcie surowych konsekwencji związanych z nieterminową spłatą zobowiązań bankowych, w tym procesu egzekucyjnego (komorniczego),
• Zachowanie czystej historii kredytowej, bez wpisów w bazach danych dłużników,
• Dodatkowe wolne środki finansowe, gdy stoimy w obliczu konieczności ponoszenia dużych, często nieprzewidywalnych wydatków jak np. podczas budowy domu czy remontu mieszkania.

W pewnym sensie karencję kredytową można traktować jako formę wsparcia udzielanego przez bank swoim klientom w trudnych sytuacjach finansowych.

Karencja w spłacie kredytu – jak ją otrzymać?

W przypadku kredytu na budowę, kredytu na remont lub kredytu na zakup mieszkania od dewelopera, gdzie zakładana jest wypłata kredytu w transzach banki oferują karencję w spłacie niejako w standardzie. Warto jednak pamiętać, że planując okres karencji warto przyjąć dłuższy czas na nieprzewidziane opóźnienia, gdyż skrócenie okresu karencji możliwe jest w każdym momencie bez ponoszenia dodatkowych kosztów, wystarczy jedynie udokumentować zakończenie budowy lub remontu. Przedłużenie może natomiast wiązać się z dodatkowymi, czasochłonnymi formalnościami, które dodatkowo wygenerują koszty np. w postaci opłaty za rozpatrzenie wniosku o wydłużenie karencji.

Kiedy jednak mamy na myśli karencję w trakcie trwania umowy kredytowej w celu uniknięcia kłopotów finansowych wymagana jest inicjatywa kredytobiorcy. Złożenie wniosku o karencję w spłacie kredytu może odbywać się w placówce banku, poprzez Internet lub korzystając z infolinii. Zazwyczaj proces rozpatrzenia wniosku trwa około 14 dni. Poza standardowymi danymi identyfikującymi kredytobiorcę, konieczne jest określenie okresu, na jaki chcemy odroczyć spłatę, podanie przyczyny wniosku oraz dostarczenie informacji dotyczących ogólnej sytuacji majątkowej, takie jak rodzaj zatrudnienia i wysokość osiąganych dochodów. Rozpatrzenie wniosku lub podpisanie aneksu do umowy związanej z karencją w spłacie kredytu może wiązać się z dodatkową opłatą lub prowizją.

Po podjęciu decyzji, bank przedstawi kredytobiorcy nowy harmonogram spłaty zobowiązania. Ważne jest, że zawieszone raty kapitałowe nie zostaną umorzone, a jedynie przesunięte w czasie i będą musiały zostać spłacone w przyszłości. W zależności od oferty banku, istnieją dwie opcje:

• wydłużenie okresu spłaty kredytu – co oznacza, że liczba rat zostanie zwiększona o okres zawieszenia. Wysokość rat pozostaje bez zmian, ale ogólny koszt kredytu jest wyższy,
• podwyższenie kwoty miesięcznych rat – w tej opcji okres spłaty zobowiązania pozostaje bez zmian, ale miesięczna kwota do zapłacenia jest wyższa.

Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z karencji w spłacie kredytu hipotecznego?

Karencja w spłacie kredytu hipotecznego uruchamiana jest automatycznie przez bank w przypadku kredytu przeznaczonego na budowę domu lub zakup nowego mieszkania w budowie. Okres karencji w takich sytuacjach jest zazwyczaj ustalany w umowie kredytowej na podstawie harmonogramu budowy.

W innych przypadkach, jeśli chcemy zawiesić spłatę kapitału z powodu chwilowych trudności finansowych, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku do banku. W takim wniosku musimy przede wszystkim uzasadnić, dlaczego pragniemy obniżyć raty, prezentując naszą aktualną sytuację finansową i potwierdzając ją odpowiednimi dokumentami, takimi jak zaświadczenie o dochodach, które wykazuje np. spadek naszych zarobków.

Warto zaznaczyć, że każdy bank może wprowadzić dodatkowe warunki odnoszące się do ubiegania się o karencję w spłacie kapitału. Niektóre instytucje bankowe mogą na przykład dopuścić taką opcję dopiero po uregulowaniu określonej liczby rat. Zazwyczaj również konieczne jest, abyśmy uregulowali ostatnią ratę zgodnie z harmonogramem, czyli nie mieli żadnych zaległości wobec banku.

Jak długo może trwać karencja kredytowa?

Okres, na jaki może zostać udzielona karencja w spłacie kredytu, jest indywidualnie ustalany przez każdy bank. W praktyce ten okres wynosi zazwyczaj od kilku (zwykle sześciu) do dwudziestu czterech miesięcy.

Karencja w spłacie kredytu hipotecznego – kiedy warto?

Karencja w spłacie kredytu została stworzona z myślą o pomocy klientom w radzeniu sobie z przejściowymi trudnościami finansowymi, które utrudniają terminową spłatę rat – to jest jej główna korzyść. Warto również wskazać dodatkowe zalety. Przede wszystkim jest to ochrona przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego, procesem sądowym lub działaniami komornika. Tym samym chroni nas również przed pogorszeniem historii kredytowej – chociaż bank może zgłosić zawieszenie spłaty kredytu do Biura Informacji Kredytowej (BIK), to nie jest to traktowane jako negatywne, a karencja w spłacie kredytu pozwala uniknąć wpisu do baz dłużników. Dzięki karencji możemy uniknąć również dotkliwych kar i odsetek za opóźnienie w spłacie zobowiązań.

Jednak zanim zdecydujesz się na to rozwiązanie, warto również rozważyć potencjalne konsekwencje. Zawieszenie spłaty dotyczy tylko raty kapitałowej, a część odsetkową nadal trzeba płacić w terminie. Całkowity okres finansowania wydłuży się, co w efekcie wpłynie na wyższy całkowity koszt kredytu. Należy pamiętać również o tym, że w sytuacji, w której bank nie zgodzi się na wydłużenie okresu spłaty kredytu o okres karencji należy liczyć się ze wzrostem raty po okresie karencji.

Należy też zawsze pamiętać o tym, że jest to rozwiązanie tymczasowe. Warto zastanowić się, czy niższa rata w krótkim okresie będzie wystarczająca, aby wyjść z trudności finansowych. Jeśli bowiem pogorszenie sytuacji finansowej będzie mieć charakter stały, karencja w spłacie kredytu może wpędzić nas tylko w większe kłopoty w przyszłości. W takiej sytuacji lepiej rozważyć wydłużenie okresu spłaty w celu trwałego obniżenia miesięcznego zobowiązania wobec banku a nawet jednocześnie zrefinansowaniem kredytu w innym banku na korzystniejszych niż obecnie warunkach.

Karencja w spłacie kredytu hipotecznego jest doskonałym rozwiązaniem dla tych, którzy przeszli przez trudności związane z kosztownym zakupem nowego miejsca zamieszkania lub tymczasowe trudności w terminowej spłacie rat. Niemniej jednak, to rozwiązanie jest opłacalne przede wszystkim w przypadku, gdy rata kapitałowa jest znacząco wyższa od odsetek. W przeciwnym przypadku, warto rozważyć prolongatę, czyli krótkoterminowe odroczenie spłaty kredytu.